ঘনত্বৰ উৎস চাওক

[[File:Artsy density column.png|thumb|150px|A [[graduated cylinder]] containing various coloured liquids with different densities.]]

'''ঘনত্ব''' ([[ইংৰাজী]]: Density) হ'ল একক আয়তনত থকা পদাৰ্থৰ পৰিমাণ। ঘনত্বক [[Rho (letter)|ρ]] (ৰ') বা D ৰে সূচোৱা হয়। গাণিতিকভাৱে, ঘনত্ব<ref>{{cite web | url=http://www.grc.nasa.gov/WWW/BGH/fluden.html | title =Gas Density Glenn research Center | author =''[[National Aeronautic and Space Administration|The National Aeronautic and Atmospheric Administration's]]'' ''[[Glenn Research Center]]'' | publisher =grc.nasa.gov}}</ref> :<math> \rho = \frac{m}{V},</math> য'ত m ভৰ আৰু V আয়তন।

==ঘনত্বৰ একক:==
#কিলোগ্ৰাম/ঘন মিটাৰ
#গ্ৰাম/ঘন চেণ্টিমিটাৰ
#পাউণ্ড/ঘন ফুট

উদাহৰণস্বৰূপে, পানীৰ ঘনত্ব ১ গ্ৰাম/ঘন চেণ্টিমিটাৰ; অৰ্থাৎ ১ ঘন চেণ্টিমিটাৰ পানীৰ ভৰ ১ গ্ৰাম।
ঘনত্বৰ মাপৰ সহায়ত কোনো বস্ত্ত পানীত (বা আন জুলীয়া পদাৰ্থত) ওপঙিব নে নাই সেয়া জানিব পাৰি। আপেক্ষিক ঘনত্ব (অৰ্থাৎ পানীৰ তুলনাত অইন পদাৰ্থৰ ঘনত্ব) মান একতকৈ কম হ'লে সি পানীত ওপঙিব আৰু একতকৈ বেছি হ'লে সি পানীত ডুব যাব।

== ঘনত্বসমূহ ==

=== পানী ===

{| class="wikitable"
|+ ১ [https://en.wikipedia.org/wiki/Atmosphere_(unit) বায়ুমণ্ডলীয়] চাপত পানীৰ ঘনত্ব
|-
!উষ্ণতা (°C)<ref group=note>Values below 0&nbsp;°C refer to [[supercooling|supercooled]] water.</ref>
! ঘনত্ব (কি.গ্ৰা./মি<sup>৩</sup>)
|-
| −৩০ || ৯৮৩.৮৫৪
|-
| −২০ || ৯৯৩.৫৪৭
|-
| −১০ || ৯৯৮.১১৭
|-
| ০   || ৯৯৯.৮৩৯৫
|-
| ৪ || ৯৯৯.৯৭২০
|-
| ১০  || ৯৯৯.৭০২৬
|-
| ১৫  || ৯৯৯.১০২৬
|-
| ২০  || ৯৯৮.২০৭১
|-
| ২২  || ৯৯৭.৭৭৩৫
|-
| ২৫ || ৯৯৭.০৪৭৯
|-
| ৩০  || ৯৯৫.৬৫০২
|-
| ৪০  || ৯৯২.২
|-
| ৬০  || ৯৮৩.২
|-
| ৮০ || ৯৭১.৮
|-
| ১০০ || ৯৫৮.৪
|-
|colspan=2 |Notes:
{{reflist|group=note}}
|}

=== বায়ু ===
[[File:Air density vs temperature.svg|thumb|right|400px|বায়ুৰ ঘনত্ব ''vs.'' উষ্ণতা]]

{| class="wikitable" style="text-align:center; float:left;"
|+১ [https://en.wikipedia.org/wiki/Atmosphere_(unit) atm] চাপত বায়ুৰ ঘনত্ব
|-
! ''T'' (°C)
! ''ρ'' (kg/m<sup>3</sup>)
|-
| −25 || 1.423
|-
| −20 || 1.395
|-
| −15 || 1.368
|-
| −10 || 1.342
|-
| −5  || 1.316
|-
|  0  || 1.293
|-
|  5  || 1.269
|-
|  10 || 1.247
|-
|  15 || 1.225
|-
|  20 || 1.204
|-
|  25 || 1.184
|-
|  30 || 1.164
|-
|  35 || 1.146
|}
{{Clear}}

=== অন্য পদাৰ্থ ===
{{Further|Orders of magnitude (density)}}

{| class="wikitable sortable" style="text-align:center; float:left;"
|+এক নিৰ্দিষ্ট পৰিসৰলৈকে কিছুমান পদাৰ্থৰ ঘনত্ব
|-
! পদাৰ্থ
! ''ρ'' (কি.গ্ৰা./মি<sup>৩</sup>)<ref group=টোকা>টোকা উল্লেখ নকৰা সকলো মান [[প্ৰমান উষ্ণতা আৰু চাপ]]ত, অৰ্থাৎ, {{convert|273.15|K|C|abbr=on|lk=in}} আৰু {{convert|100|kPa|atm|3|abbr=on}}ত দিয়া হৈছে।</ref>
! class="unsortable" | টোকা
|-
| [[হিলিয়াম]]               || ০.১৭৯  ||
|-
| [[Aerographite]]         || 0.2    ||<ref group=টোকা name=noair>Air contained in material excluded when calculating density</ref><ref>[http://phys.org/news/2012-07-carbon-nanotube-struructure-aerographite-lightest.html New carbon nanotube struructure aerographite is lightest material champ]. Phys.org (July 13, 2012). Retrieved on July 14, 2012.</ref><ref>[http://www.spiegel.de/wissenschaft/technik/aerographit-leichtestes-material-der-welt-entwickelt-a-843819.html Aerographit: Leichtestes Material der Welt entwickelt – SPIEGEL ONLINE]. Spiegel.de (July 11, 2012). Retrieved on July 14, 2012.</ref>
|-
| [[Metallic microlattice]]|| 0.9    ||<ref group=টোকা name=noair/> 
|-
| [[Aerogel]]              || 1.0    ||<ref group=টোকা name=noair/> 
|-
| [[বায়ু]]                  || ১.২    || সমুদ্ৰ পৃষ্ঠত
|-
| [[Tungsten hexafluoride]]|| 12.4   || One of the heaviest known gases at standard conditions
|-
| [[তৰল হাইড্ৰ'জেন]]      || ৭০     || প্ৰায় –২৫৫&nbsp;°ছে.ত
|-
| [[Styrofoam]]            || 75     || Approx.<ref name="madsci1">{{cite web|url=http://www.madsci.org/posts/archives/mar2000/954534602.Ph.r.html |title=Re: which is more {{sic|bou|yant|nolink=y}} styrofoam or cork |publisher=Madsci.org |date= |accessdate=September 14, 2010}}</ref>
|-
| [[Cork (material)|Cork]] || 240    || Approx.<ref name="madsci1" />
|-
| [[Pine]]                 || 373    || <ref name="SerwayJewett2005">{{citation|author1=Raymond Serway|author2=John Jewett|title=Principles of Physics: A Calculus-Based Text|url=https://books.google.com/books?id=VaroJ5BNuZAC|year=2005|publisher=Cengage Learning|isbn=0-534-49143-X|page=467}}</ref>
|-
| [[Lithium]]              || 535    ||
|-
| [[Wood]]                 || 700    || Seasoned, typical<ref name=wood0>{{cite web |url=http://www.engineeringtoolbox.com/wood-density-d_40.html |title=Wood Densities |accessdate=October 15, 2012 |work=www.engineeringtoolbox.com}}</ref><ref name=wood1>{{cite web |title=Density of Wood |url=http://www.simetric.co.uk/si_wood.htm |accessdate=October 15, 2012 |work=www.simetric.co.uk}}</ref>
|-
| [[Oak]]                  || 710    || <ref name="SerwayJewett2005">{{citation|author1=Raymond Serway|author2=John Jewett|title=Principles of Physics: A Calculus-Based Text|url=https://books.google.com/books?id=VaroJ5BNuZAC|year=2005|publisher=Cengage Learning|isbn=0-534-49143-X|page=467}}</ref>
|-
| [[Potassium]]            || 860    || <ref name="crc2ed">CRC Press Handbook of tables for Applied Engineering Science, 2nd Edition, 1976, Table 1-59</ref>  
|-
| [[Sodium]]               || 970    ||
|-
| [[বৰফ]]                  || ৯১৬.৭  || <&nbsp;০&nbsp;°ছে. উষ্ণতাত<!-- Sourced from the "Ice" page -->
|-
| [[পানী]] (নিৰ্মল)        || ১,০০০  || ৪&nbsp;°ছে.ত, সৰ্বাধিক ঘনত্বৰ উষ্ণতা
|-
| [[পানী]] (লৱনযুক্ত)         || ১,০৩০  ||
|-
| [[নাইল'ন]]                || ১,১৫০  ||
|-
| [[প্লাস্তিক]]             || ১,১৭৫  || আনুমানিক; [[পলিপ্ৰ'পাইলিন]] আৰু [[পিইটিই]]/[[পিভিচি]]
|-
| [[Tetrachloroethene]]    || 1,622  ||
|-
| [[Magnesium]]            || 1,740  ||
|-
| [[Beryllium]]            || 1,850  ||
|-
| [[Glycerol]]             || 1,261  ||<ref>[http://physics.nist.gov/cgi-bin/Star/compos.pl?matno=174 glycerol composition at]. Physics.nist.gov. Retrieved on July 14, 2012.</ref> 
|-
| [[কংক্ৰিট]]             || ২,০০০  ||<ref name="YoungFreedman2012">Hugh D. Young; Roger A. Freedman. ''[https://books.google.com/books?id=1YXznQEACAAJ University Physics with Modern Physics]''. Addison-Wesley; 2012. ISBN 978-0-321-69686-1. p. 374.</ref> 
|-
| [[Silicon]]              || 2,330  ||
|-
| [[Aluminium]]            || 2,700  ||
|-
| [[Diiodomethane]]        || 3,325  || liquid at room temperature
|-
| [[হীৰা]]              || ৩,৫০০ ||
|-
| [[Titanium]]             || 4,540  ||
|-
| [[Selenium]]             || 4,800  ||
|-
| [[Vanadium]]             || 6,100  ||
|-
| [[Antimony]]             || 6,690  ||
|-
| [[Zinc]]                 || 7,000  ||
|-
| [[Chromium]]             || 7,200  ||
|-
| [[Tin]]                  || 7,310  ||
|-
| [[Manganese]]            || 7,325  || Approx.
|-
| [[লো]]                 || ৭,৮৭০  ||
|-
| [[Niobium]]              || 8,570  ||
|-
| [[Brass]]                || 8,600  ||<ref name="YoungFreedman2012">Hugh D. Young; Roger A. Freedman. ''[https://books.google.com/books?id=1YXznQEACAAJ University Physics with Modern Physics]''. Addison-Wesley; 2012. ISBN 978-0-321-69686-1. p. 374.</ref>
|-
| [[Cadmium]]              || 8,650  ||
|-
| [[Cobalt]]               || 8,900  ||
|-
| [[নিকেল]]               || ৮,৯০০  ||
|-
| [[তাম]]               || ৮,৯৪০  ||
|-
| [[Bismuth]]              || 9,750  ||
|-
| [[Molybdenum]]           || 10,220 ||
|-
| [[ৰূপ]]               || ১০,৫০০ ||
|-
| [[সীহ]]                 || ১১,৩৪০ ||
|-
| [[থ'ৰিয়াম]]              || ১১,৭০০ ||
|-
| [[ৰ'ডিয়াম]]              || ১২,৪১০ ||
|-
| [[মাৰ্কাৰি]] || ১৩,৫৪৬ ||
|-
| [[টেণ্টালাম]]             || ১৬,৬০০ ||
|-
| [[ইউৰেনিয়াম]]              || ১৮,৮০০  ||
|-
| [[টাংষ্টেন]]             || ১৯,৩০০  ||
|-
| [[সোণ]]                 || ১৯,৩২০  ||
|-
| [[প্লুট'নিয়াম]]            || ১৯,৮৪০  ||
|-
| [[প্লেটিনাম]]             || ২১,৪৫০  ||
|-
| [[ইৰিডিয়াম]]              || ২২,৪২০  ||
|-
| [[অ'ছমিয়াম]]               || ২২,৫৭০  ||
|-
|colspan=3 align="left"|টোকা:
{{reflist|group=টোকা}}
|}
{{Clear}}

==তথ্য সংগ্ৰহ==
{{Reflist}}

[[শ্ৰেণী:ভৌতিক ৰাশি]]
[[শ্ৰেণী:ঘনত্ব]]